نوسنگی و نوسنگی شدن در سرزمین های پَستِ شرق مازندران بر اساس بررسی های باستانشناختی

نویسندگان

حسین رمضانپور

عمران گاراژیان

حمیدرضا ولی پور

چکیده

دامنه های شمالی رشته کوه های البرز به نواحی پَست و جلگه ای منتهی به دریای مازندران محدود می گردند. بر اساس کاوش های باستان شناختی گذشته که در ناحیه شرق مازندران در محوطه هایی نظیر غارهای: هوتو، کمربند، کمیشان و التپه صورت گرفته بود مواد فرهنگی دوران فراپارینه سنگی و نوسنگی به دست آمد. این پژوهش ها و اطلاعات به دست آمده از کاوش ها و بررسی های باستان شناختی یاد شده در شرق مازندران در شمال ایران اطلاعات پایه برای انجام این پژوهش است. هم راه با اطلاعات توصیفی و پایه از تاریخچه باستان شناسی نیز برای تبین پژوهش ها استفاده شده است. بررسی سیستماتیک باستان شناختی اخیر (1391) که توسط یکی از نگارندگان (حسین رمضان پور) در این ناحیه انجام شد به شناسایی شواهد باستان شناختی از دوران نوسنگی منتج شد. هدف از این پژوهش مطالعه نوسنگی و نوسنگی شدن در شمال البرز به خصوص سرزمین های پَست شهرستان های نکا و بهشهر است. در بیان چگونگی و تحلیل فرآیند نوسنگی شدن از ویژگی های زمین شناختی، جغرافیا و مطالعات نوسانات دریای مازندران در ده هزار سال گذشته استفاده شده است. بر اساس بررسی های باستان شناختی اخیر و با استفاده از داده های زمین شناسی و جغرافیایی نحوه مکان گزینی استقرارهای نوسنگی در سرزمین های پَست شمال البرز ارتباط معنی داری با استقرارهای فراپارینه سنگی در دامنه ها و غارها دارد. به عبارت دیگر فرض کلی این پژوهش این است که غارهای: هوتو، کمربند، التپه و کمیشان به عنوان هسته و منشا گرایش به نوسنگی و نوسنگی شدن در منطقه بوده است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

تأملی بر فرآیند نوسنگی شدن در منطقه ی جنوب شرق دریای مازندران و فلات مرکزی ایران

در شماره ی 4 مجله ی پژوهش های باستان شناسی ایران مقاله ای تحت عنوان «نوسنگی و نوسنگی شدن در سرزمین های پست شرق مازندران بر اساس بررسی های باستان شناختی» منتشر شده است که موضوع مورد بحث و برخی مفاهیم به کار رفته در آن مقاله، دستاویز نگارش مقاله ی حاضر شده است. نویسندگان مقاله ی مزبور بر اساس حضور محوطه های میان سنگی هم چون غارهای علی تپه، هوتو، کمربند و کمیشان و شناسایی تعدادی محوطه ی نوسنگی از ...

متن کامل

نقش رنگ در پیکرک های انسانی دوره ی نوسنگی

پیشینه ی کاربرد رنگ در مجسمه سازی قدمتی بس طولانی دارد. از نخستین تندیس های الهه های مزین به سنگ های قیمتی و رنگین و نقوش درون غارها با رنگ های طبیعی تا مجسمه های معاصر. پیکرک های مادینه و غالبآ در حالت نشسته، بیشترین پیکرک های دوره ی نوسنگی را تشکیل می دهند که در مواردی نه چندان زیاد به صورت رنگی دیده شده اند. در ایران این پیکرک های رنگی بیشتر در مناطقی چون تپه ی حاجی فیروز، یانیک تپه و شهر سو...

متن کامل

اقلیم دیرین فلات ایران در عصر نوسنگی

امروزه در باستان­شناسی عصر نوسنگی، دیرین اقلیم­شناسی از رهیافت‌های بنیادین به شمار می‌آید. حدود هزارۀ دهم پ. م. تغییرات گستردۀ هولوسین، مقدمات انقلاب نوسنگی و پیدایش روستانشینی را فراهم کرد. تحولات هولوسین البته جغرافیای زیستی فلات ایران را هم دگرگون کرد؛ و در فاصلۀ حدود 800/12 پ. م. تا 500/3  سال پ. م. دمای هوا و پوشش گیاهی و جانوری آن به دفعات متحول شد؛ تا این که اقلیم فلات ایران در حدود 500/...

متن کامل

ابزارهای هلالی خارج از هلال حاصلخیز: صنایع نوسنگی جنوب شرق ایران و بلوچستان پاکستان

در این مقاله با بررسی صنایع سنگی دوران نوسنگی در ناحیه جنوب شرق ایران و غرب پاکستان (بلوچستان)، ویژگی‌های کلی این صنایع در این دوران معرفی شده‌اند. صنایع نوسنگی در این ناحیه از محوطه‌های تپه یحیی، گازطویله و کوهبنان در کرمان ایران و مهرگره و کیلی‌گل‌محمد در بلوچستان پاکستان به دست آمده‌اند و کشف جدید محوطه نوسنگی بی‌سفال تل آتشی در کرمان باعث شده است که بتوانیم صنایع نوسنگی این منطقه را دارای و...

متن کامل

دوره نوسنگی قدیم در منطقه دریاچه ارومیه

سکونت‌گاه‌های دوره نوسنگی قدیم در منطقه دریاچه ارومیه آذربایجان مسئله‌ای است که تاکنون منابع منتشرشده درباره محوطه‌های باستانی این منطقه به آن اشاره‌ای نداشته‌اند. البته در پیرامون دریاچه ارومیه شماری از محوطه‌های باستانی عصر نوسنگی وجود دارند که از بررسی و کاوش آنها اطلاعات ارزشمندی منتشر شده است؛ مثل حاجی‌فیروز‌ تپه، یانیق‌‌تپه و اهرنجان‌‌تپه. با این حال، برعکس آنچه تاکنون منتشر شده، داده‌ها ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهش های باستان شناسی ایران (علمی - پژوهشی)

ناشر: دانشگاه بوعلی سینا

ISSN 2345-5225

دوره 3

شماره 4 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023